Zuiderlucht. A bout de souffle?

Lief virus

Lang geleden las ik Enzensbergers Ach, Europa. Wat een boek, wat een inzicht, wat een vent. (Ik zou nu graag willen vertellen dat ik de man ooit ben tegengekomen in een Berlijnse club en we ons vermakelijk - met drank en pretsigaretjes - hebben onderhouden over het verschil tussen mannen- en vrouwenbekkens, en littekens op de ziel (we zaten beiden in een liefdescrisis) maar dat is echt een ander verhaal). Ik moest aan dat boek denken omdat het zo'n bijna profetisch inzicht verschafte over het 'experiment Europa' dat in de jaren '80 nog in de kinderschoenen stond.

Maar dat experiment laat, door jou, wel heel venijnige kantjes zien. Ja, zelfs smerige. Zo smerig,  dat je zelfs gaat denken dat wat er nu gebeurt het failliet van 'Europa' aantoont. Tandeloze tijger. Landen die eenwording en eenheid prediken, pochen op hun nationale succes in de bestrijding van je. Eigen land eerst. Geen enkele oekaze vanuit Brussel of Straatsburg om nu eens de neus in dezelfde richting te krijgen. Zweden is nog relatief gevrijwaard van jouw impact. Maar dat komt omdat ze daar nog vertrouwen hebben in elkaar en de overheid. Spanje gaat gebukt onder de bezuinigingen in de gezondheidszorg die vanwege de vorige crisis (je weet misschien nog wel, dat gedoe met die banken....) ernstig heeft moeten inleveren. Italië (qua gezondheidszorg top van Europa) kent eveneens grote problemen (understatement!). Europese regeringen gaan vliegen afvangen, en hoe! (voor het gemak ga ik Hongarije en Polen maar even buiten beschouwing laten, want anders wordt ik nog echt boos).

Maar, allez. Ach, Europa. En nu de deur uit, om de hoek (want eigenlijk zit ik in quarantaine)

In de regio waar ik woon, ligt Brussel of Keulen dichterbij dan Amsterdam, laat staan Joure (sorry, Geert Mak). En in deze regio gebeuren hele interessante dingen. Niet alleen economisch, maar ook cultureel. We kennen hier als geen ander de rijkdom die 'interculturele referenties' (Enzensberger, Ach Europa) opleveren. Het is geen Nederland, het is geen België, het is geen Duitsland. Het is een 'Euregio" (dat woord heb ik niet bedacht).

En op cultureel vlak is er een blad dat dat in de gaten houdt. Dat heet Zuiderlucht. Dat blad - zonder twijfel een van de beste culturele tijdschriften in het nederlandse taalgebied - en gratis! - maakt verslag over diversiteit, is een venster voor wat cultuur vermag. Soms een beetje hoogdravend, maar dat kan geen kwaad in een regio waar hier en daar nog gebrek is aan 'kritische massa'. En nu dreigt de lucht er uit te verdwijnen, door jou - een pulmonair virus! Ik dacht dat je alleen mensen aanviel?

En dat (mooie en goedgemaakte) blad, moet er dus waarschijnlijk aan geloven. Want er is geen distributie, er zijn geen culturele activiteiten, er zijn geen adverteerders, er kan gewoon niet gedrukt worden. Wel is er - met de moed der waanhoop - een uitgeklede, digitale versie.

Maar er is geen beademingsapratuur voor een blad!

Ja, je kunt begunstiger worden, met de hoop dat de eerstvolgende editie in augustus 2020 kan verschijnen. (Dat ga ik dan ook maar eens doen. €100 euro! Dat is wat ik nog missen kan.)

Maar afgezien daarvan... Zuiderlucht kan nog niet eens op enige officiële ondersteuning rekenen in zijn ademnood. Het is een instituut (in de formele zin), maar een bedrijfsmatig gevoerde organisatie (van ideëel gepokt en gemazelde (pun intended, jij kent ze wel, je collega virussen) mensen). Bedrijfsrisico? Jarenlang zet het blad zich in om die grenzen eens echt te laten verdwijnen. En nu?

Quo vadis? Europa? Euregio (heb ik niet verzonnen), Provincie Limburg, en al die ander instituten, organisaties, fondsen die het zo nodig vinden dat we niet alleen aan cultuur moeten doen, maar ook verspreiden?

Goed. Jij bent niet schuld aan dat falend inzicht en kunt aan de ontplooiing van dat wijkend perspectief dat Zuiderlucht biedt ook niet veel veranderen. Daarom ben je een virus. En geen mens, laat staan een politicus, laat staan een Europeaan.  Maar kom op, we hebben bakens nodig, die van dat gelabbekak over Europa en hoe mooi dat idee wel niet is, werkelijkheid maken. Ook al is het van papier.

Ik doe mijn best. Nu jij nog. Verdwijn! En laat Zuiderlucht ademen!